Onze dag begon om 07.00u ’s ochtends met een bezoekje aan de supermarkt, 3 minuten van ons verblijf vandaan. We hebben daar verse (nog warme) broodjes gehaald en de benodigdheden voor het avondeten: Shakshouka!

Vandaag stond Kasa Huasa op het programma, een school die grotendeels gebouwd is met het geld van het JRL. Maar voordat we daar aankwamen hebben we een snelle stop gemaakt bij El Comedor, de eetzaal van stichting Atiy. Daar hebben we eerst het gereedschap voor de schooltuin verzameld. Het was een grote uitdaging om dit te doen zonder aangevallen te worden door de loslopende ganzen. Een half uur durende rit bracht ons naar Kasa Huasa. Eenmaal daar aangekomen, werden we hartelijk verwelkomd met het volkslied van Bolivia, zelfgemaakte cadeautjes, een drankje (die niet iedereen lekker vond…) en een traditionele dans.
Velen van ons hadden een erg dubbel gevoel bij al deze aandacht. Het was erg schattig om de kinderen voor ons te zien optreden, maar het was ook ongemakkelijk. Dit kwam omdat we werden onthaald als een soort superhelden, terwijl we eigenlijk nog niks gedaan hadden. De directeur gaf ook nog een speech over hoe dankbaar de school is met alles wat het JRL hen heeft gebracht, waarbij hij geëmotioneerd raakte en sommige van ons het ook even moeilijk kregen. Dit kwam doordat wij nog meer bewust werden van de noodzaak van onze hulp.

Nadat het optreden klaar was, wilden de kinderen met ons op de foto, onze handtekeningen en knuffels. Dit was een hele bijzondere ervaring, omdat we dit niet echt gewend waren en ons net een beroemdheid voelden. Het is moeilijk om te beschrijven, maar het voelde vooral heel erg onnatuurlijk.
Niet alleen de Boliviaanse kinderen waren helemaal onder getekend met namen, wij zaten ook helemaal onder. Dit komt omdat ik (Lisa) ook aan de kinderen had gevraagd of zij hun naam op mijn arm wilde schrijven. Ik wilde namelijk graag aan hen duidelijk maken dat wij niet boven hen staan en dat zij gewoon gelijk zijn aan ons en dat wij niet specialer zijn dan zij. Zij hadden dus ook alle vrijheid om hun eigen naam op mijn arm te schrijven.

Toen alle kinderen weer terug naar hun lessen/naar huis moesten, zijn wij terug naar El Comedor gereden om daar te lunchen. Als lunch hadden we een soort pompoensoep met verse maïs van de markt. Om eerlijk te zijn vonden velen van ons het er niet heel aantrekkelijk uitzien, dus waren we allemaal beschaafd met opscheppen, want wat je opschept moet je opeten! Eenmaal zittend met alle enthousiaste kinderen hebben we een klein gebed gedaan, wat voorgedragen werd door een jong meisje van ongeveer vier jaar oud. Hierna begon iedereen voorzichtig te eten en kwam erachter dat het eigenlijk best wel lekker was, vooral met het brood wat we erbij kregen. Velen schepten dan ook een tweede keer op. Ik (Lisa) en Mare hadden een gesprek met drie kinderen over onze hobby’s. Het was erg lastig om goed te communiceren, omdat ons Spaans niet geweldig goed is. Ondanks deze taalbarrière kwamen we er snel achter dat zij voetbal ook leuk vonden. Toevallig was er ook een hobbelig, klein voetbalveldje in de tuin van El Comedor, dus zijn we snel, na het afwassen van onze borden, met veel kinderen gaan voetballen. De teams waren snel gemaakt: chicos vs chicas. De uiteindelijke winnaar waren de chicos. Nadat de lunchpauze over was en de kinderen weer terug moesten naar hun lessen, hebben wij muziek gemaakt met een gitaar spelende jongen genaamd: Osmar. Hij speelde een paar van zijn zelfgeschreven nummers en traditionele Boliviaanse nummers.

Na de lunch hebben we nieuwe spullen verzameld voor het schilderen van de lokalen en zijn we weer terug naar Kasa Huasa gereden. Osmar wilde ons hier graag helpen. Gelukkig was er ook nog een plekje over in ons busje en is hij met ons meegereden naar Kasa Huasa. Eenmaal hier aangekomen zijn we in twee groepen gesplitst en aan het werk gegaan. De ene groep was verantwoordelijk voor het schilderen van de lokalen, de andere groep was aan de slag gegaan met de schooltuin. De groep verantwoordelijk voor het ontwerpen van de schooltuin begon met het omlijnen van het pad van de tuin d.m.v. gips. Daarna hebben we met een pikhouweel ruimte gemaakt om de stenen stevig vast te leggen. Deze stenen worden gebruikt om het pad aan te geven. Hier omheen komen de tuintjes te liggen. Morgen gaan we verder met klaarmaken van de grond om plantjes te planten.

De groep die bezig was met het schilderen van de lokalen is begonnen met de muren van het eerste lokaal wit te verven. Eerst hebben we de belangrijke dingen afgeplakt, alle schoolbanken in het midden gezet en papier op de grond gelegd zodat de vloer niet vies werd. Het schilderen hebben we gedaan met verfrollers en kwasten. Het is ons gelukt om drie van de vier muren van het eerste lokaal wit te schilderen, dit komt doordat onze verf heel snel op was en er nieuwe verf gehaald moest worden. We zullen morgen de vierde muur afmaken en beginnen met het versieren van de muren.

Tijdens het werken in de tuin heeft Osmar ons enorm goed geholpen en ben ik (Marenne) met hem in gesprek geraakt in het Spaans. In het begin had ik erg veel moeite met terugpraten. Ik was bang om fouten te maken, dus zei ik maar niets. Naarmate we langer samen aan het werk waren, merkte ik dat het steeds beter en makkelijker ging om iets terug te zeggen. Hij vroeg van alles aan mij en als ik het niet begreep dan nam hij de tijd om zijn vraag beter uit te leggen. Hij deed zijn best om mij nieuwe woorden te leren. Dit deed hij door mij woorden na te laten zeggen en door liedjes te zingen. Ik vond het erg fijn en gezellig om met hem te kletsen en hopelijk is hij er snel weer om ons te helpen!

We hebben tot een uur of vijf hard gewerkt en zijn na deze inspannende dag terug gereden naar ons vertrouwde El Jardin om te douchen. Sommige van ons zaten namelijk zo erg onder de verf, dat zwarte T-shirts nu wit met zwarte T-shirts waren. Hierna hebben we het eten klaargemaakt en hebben we de dag nabesproken. Morgen hebben we weer een lange dag voor de boeg, maar we hebben er erg veel zin in!

Geschreven door Lisa Maas & Marenne Eijgel

PS: kijk ook eens op youtube: https://www.youtube.com/@jacobroelands